Ρυθμίζοντας το φρένο στο μηχανάκι

Το φρένο ή ο συνδυασμός των  φρένων  πάνω στο μηχανάκι, μας παρέχει τη δυνατότητα να ρυθμίσουμε το ποσοστό της αντίστασης, που θα αντιμετωπίσει ένα ψάρι κατά τη μάχη του με  τον εξοπλισμό μας. Αυτή η "κόντρα" μετράται σε κιλά. Στόχο έχει αφενός να κουράσει όσο αποτελεσματικότερα γίνεται τον αντίπαλό μας και αφετέρου να προστατέψει  τα εργαλεία μας από οριακές καταπονήσεις, που τυχόν οδηγήσουν σε θραύση πετονιάς  έως και πιθανή θραύση του καλαμιού. Πολλοί ψαράδες δοκιμάζουν ρύθμιση επί τόπου εμπειρικά με το χέρι τραβώντας τη μάννα από το μηχανισμό. Άλλοι "πέφτουν μέσα" άλλοι όχι.

Ένας σχετικά ακριβής  τρόπος, προκειμένου να προρυθμίσουμε επαρκώς το φρένο στο μηχανάκι μας  είναι η δυναμομέτρηση με τη βοήθεια μιας ζυγαριάς  χειρός, ψηφιακής ή αναλογικής. 

Ερχόμαστε στο κρίσιμο ερώτημα: Ποιο θα πρέπει να είναι το όριο της ρύθμισης των φρένων σε κιλά? 

Κυριαρχεί σχεδόν παντού η γενική άποψη του 1/3, που πρακτικά σημαίνει ρύθμιση για απελευθέρωση φρένου  στο 33 %  της αντοχής της πετονιάς. Ποιας πετονιάς όμως? Της μάννας, του παράμαλλου και των δύο σε μέσο όρο? 

  

Πολλοί κάνουν λόγο γενικά για ρύθμιση στο 1/3 της αντοχής της μάννας υπολογίζοντας για παράδειγμα μια 18άρα ή 20άρα μέσου όρου αντοχής κοντά στα 3,5 κιλά. Έχοντας αυτό δεδομένο εξάγουν το συμπέρασμα της ρύθμισης του ενός κιλού στα φρένα ως όριο απελευθέρωσης της πετονιάς. Για να δώσει λοιπόν το φρένο πετονιά, απαιτείται τράβηγμα από το ψάρι  ίσο με 1 κιλό δύναμης.

Τι γίνεται με τα πολύ λεπτά παράμαλλα όμως και με τα όρια αντοχής τους, τα οποία είναι κατά πολύ υποδεέστερα σε αντοχή από τη μάννα? 

H ρύθμιση στο 1/3 αντοχής είναι σταθερό δεδομένο ή θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τα εκάστοτε εργαλεία μας συνολικά?  

 Η ρύθμιση του φρένου

1. Ανοίξτε το καλάμι,  προσαρμόστε το μηχανισμό και περάστε τη μάννα  σε όλους τους οδηγούς του. 
2. Ενώστε στη μάννα κανονικό σε μήκος  παράμαλλο, όπως ακριβώς δλδ. θα ψαρεύατε στη θάλασσα και δέστε την άλλη άκρη του στο άγκιστρο του δυναμόμετρου. Αν δουλεύετε  πολλά διαφορετικά παράμαλλα προτείνουμε να τα δοκιμάσετε ένα προς ένα.
3. Κρατήστε σταθερό το καλάμι σε γωνία 45 μοιρών.
4. Εννοειται οτι γνωριζουμε ποιο ειναι το θεωρητικό αναγραφομενο στο καρούλι οριο αντοχης του fluorocarbon. Ειναι πχ 1 κιλο? 
   Έχοντας σφιγμενα τα φρενα  κατεβαζουμε το δυναμομετρο προς τα κατω πχ μεχρι να δειξει σταθερά  300 γρ. δυναμη και παρατηρούμε το καλαμι στο λυγισμα του. Αν εχει μπει σε φαση κοντα στο όριό του ανοίγουμε σιγά σιγά το φρένο μέχρι να δώσει ελαφρά πετονιά. Σε αυτά το σημείο ανοίγματος ξέρουμε πλέον ότι είμαστε  στα 300 γρ. φρένο για να μην σπάσουμε παραμαλλο η καλαμι. Λογικά, αν ξανακατευάσουμε το δυναμόμετρο στο ίδιο βάρος  το φρένο θα ανοίξει μόνο του αφήνοντας πετονιά.
   
   Αν δεν εχει κατεβει πολύ το καλάμι επαναλαμβάνουμε  τη διαδικασία με σφιγμένο φρένο και αυτή τη φορά τραβάμε  στα 500 γρ. πχ. Μπορεί όμως να μας βγεί και σε μεγαλύτερο βάρος. Σημασία έχει να δοκιμάσουμε διάφορες τιμές δύναμης μέχρι να βρούμε την πιο σωστή τιμή δύναμης τόσο για το καλάμι όσο και για το παράμαλλο, έτσι ώστε να δώσουμε φρένα πλησιάζοντας κοντά στο όριο της καμπυλότητας.

 Έτσι έχετε μια κάπως συνολική εικόνα για το βάρος του φρένου, σε σχέση με τα κιλά αντοχής της μάνας αλλά κυρίως σε σχέση ΚΑΙ με τα αναγραφόμενα κιλά αντοχής (πραγματικά ή μη πραγματικά) του παράμαλλου.

Και ένα τελευταίο προς επανάληψη! Το action του καλαμιού. Το φρένο συνδέεται και με το action και θα πρέπει να ενεργοποιείται σε σχέση και με τα όρια της παραβολικής του δράσης. Πχ. Έχω ένα παραβολικό καλάμι. Είναι άλλο πράγμα να ρυθμίσω την ενεργοποίηση στην ημιπαραβολή του και άλλο πράγμα στην πλήρη παραβολή. Περισσότερα περί action υπάρχουν εδώ .

Διαδικασία δυναμομέτρησης και ρύθμισης φρένου σε καλάμι

Προσωπική άποψη είναι γενικά η ρύθμιση ενεργοποίησης του φρένου κοντά στο όριο του action του καλαμιού σε σχέση πάντα και με τα όρια αντοχής της εκάστοτε πετονιάς μάνας-παράμαλλου. Αν το βάρος του φρένου θα είναι π.χ στο 1/3 στο 1/4 κλπ. είναι άλλο θέμα. Επαναλαμβάνουμε κλείνοντας: Τα φρένα δεν υπάρχουν, για να κουράζουν μόνο ένα ψάρι αλλά  και για να προστατεύουν συνολικά τον εξοπλισμό μας από τις οριακές καταπονήσεις.